WKB en omgevingswet

Wat is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen?

Gebouwen moeten veilig, gezond, bruikbaar en duurzaam zijn. Met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) verbetert de bouwkwaliteit en is er meer controle tijdens de bouw. Voor bepaalde eenvoudige bouwwerken verdwijnt de technische bouwvergunning. In plaats daarvan doet u een zogenaamde bouwmelding. Ook zet u een ‘kwaliteitsborger’ – een onafhankelijke controleur – in die van plan tot oplevering meekijkt en controleert. Zo worden alle technische eisen gecheckt, precies op het moment dat het kan én nodig is. Dit scheelt tijd, voorkomt fouten en geeft u als opdrachtgever meer bescherming.

Wkb en de Omgevingswet

Tegelijk met de Omgevingswet wordt ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingevoerd. De Wkb geldt niet meteen voor alle bouwwerken. Vanaf 1 januari 2024 toetst de gemeente niet meer of uw bouwplan voldoet aan de bouwtechnische voorschriften voor bouwwerken met een laag risico (Gevolgklasse I). Dit doet de kwaliteitsborger. Deze huurt u zelf in.

Wat doet een kwaliteitsborger?

De kwaliteitsborger toetst de bouwkwaliteit voor, tijdens en na de bouw. 

• Voor de bouw: de kwaliteitsborger controleert of het bouwplan voldoet aan de technische voorschriften.
• Tijdens de bouw: de kwaliteitsborger controleert de bouw.
• Na de bouw: als het gebouwde aan de regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op die u aan de gemeente toestuurt. 

De voorschriften gaan over bijvoorbeeld brandveiligheid, fundering of energiezuinigheid.

Welke bouwwerken vallen onder de Wkb?

De Wkb geldt vanaf 1 januari 2024 voor bouwen en verbouwen in gevolgklasse 1. De gevolgklasse zegt iets over hoe risicovol een bouwwerk is. Gevolgklasse 1 zijn bouwwerken met een laag risico. Bijvoorbeeld grondgebonden woningen en eenvoudige bedrijfsgebouwen. Ook woonboten, recreatiewoningen en industriegebouwen van maximaal 2 bouwlagen vallen daaronder. Er zijn ook uitzonderingen, waaronder monumenten.

Hoe gaat het als u gaat (ver)bouwen?

Als u gaat bouwen of verbouwen checkt u via het Omgevingsloket welke regels er gelden en of u vergunningen nodig hebt. Ook moet u bij de gemeente melden dat u gaat starten met bouwen. Daarbij geeft u ook aan wie uw kwaliteitsborger is. Er is een website beschikbaar waar u een kwaliteitsborger kunt vinden, dat is:  Register | Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw (tlokb.nl) 

Stapsgewijs over op de Wkb

De Wkb geldt niet direct voor alle gebouwen, maar gaat in fases in. De wet geldt eerst voor gebouwen in de zogenoemde gevolgklasse 1. Dit zijn gebouwen met beperkt risico, zoals woningen en eenvoudige bedrijfspanden. Gaat er iets mis met de bouw, dan zijn de gevolgen voor de bewoner of gebruiker in verhouding minder groot dan bij bijvoorbeeld een ziekenhuis. 

Binnen drie jaar wordt de Wkb beoordeeld. Afhankelijk van die beoordeling gaat de wet daarna gelden voor gevolgklasse 2 (denk aan bibliotheken, onderwijsgebouwen, gemeentehuizen), gevolgklasse 3 (denk aan voetbalstadions, ziekenhuizen) en monumenten.

Lokale risico's

In dit document (pdf - 993,0 KB) staan de lokale risico’s en omstandigheden die de kwaliteitsborger mee moet nemen in het borgingsplan.

Meer informatie

Lees de stap-voor-stap uitleg van bouwen onder kwaliteitsborging